بررسی و ارزیابی فرسایش پذیری پهنه های مارنی در البرز جنوبی، مطالعه موردی مارن های حوضه آبخیز سرخه

فرسایش پدیده ای طبیعی، اما دارای آثار نامطلوب از جمله کاهش ظرفیت مفید مخازن سدها و کاهش حاصلخیزی خاک است. از این رو شناسایی لیتولوژی های فرسایش پذیر و تخمین میزان رسوبدهی آن ها در مدیریت حوضه های آبخیز برای مقابله با این آثار، مهم می باشد. از آنجایی که پدیده فرسایش، پیوسته چهره زمین را تحت تاثیر قرار می دهد. لذا با استفاده از داده های کمکی، وضوح تصاویر ماهواره ای لندست را بالا برده و این تصاویر تا سال 2010 بروز رسانی گردید. واحدهای حساس به فرسایش شناسایی و در سه گروه غالب فرسایش سطحی کم تا متوسط، سطحی شدید و آبراهه ای قرار گرفت. به منظور شناسایی عوامل موثر در ایجاد اشکال مختلف فرسایش به بررسی متغیرهای اصلی و وابسته فیزیکی– شیمیایی– کانی-شناسی– اکسیدهای اصلی پرداخته شد. متغیرهای اصلی موثر در افزایش مقاومت خاک در برابر فرسایش بترتیب gravel، v.c.sand، clay – tnv – ایلیت، کربنات کلسیم – al2o3، fe2o3، mgo، k2o، na2o، p2o5 می باشد. از سوی دیگر متغیرهای اصلی موثر در کاهش مقاومت خاک می توان به m.silt، f.sand – caso4 – مسکوویت ، ژیپس – cao اشاره کرد. از سوی دیگر پارامترهای وابسته تاثیرگذار در کاهش شدت فرسایش چگالی و جورشدگی می باشد. با افزایش چگالی و بد شدن جورشدگی از شدت فرسایش کاسته می شود. شاخص فرسایش پذیری بطور معنی داری با افزایش شدت فرسایش ارتباط دارد. در نهایت با استفاده از آنالیز عاملی به روش principal axis factoring ارتباط بین متغیرها شناسایی و صحت نتایج فوق تائید گردید.